کنفرانس ژنو و یک تحلیل متفاوت

در مقدمه باید بگویم با اینکه بی بی سی فارسی را به سایر شبکه های خارج از کشور ترجیح می دهم برای اینکه به نظرم کارکنان فارسی زبانش خیلی برای آن زحمت می کشند و برنامه های اجتماعی و فرهنگی اشان خیلی به دل بینندگان می نشیند. اما برخی اوقات از تحلیل های خبری اشان نا امید می شوم. حرف های کلی که در برخی موارد شبیه تحلیل های صدای آمریکا و سایر شبکه های لوس آنجلسی می شوند و من آرزو می کنم ای کاش تحلیل های اخبار سیاسی بی بی سی فارسی بیشتر شبیه تحلیل اخبار بی بی سی انگلیسی بود که از نظر کارشناسی قابل اعتماد تر است. بهر حال امیدوارم بی بی سی فارسی از کلی گویی و قضاوت های ارزشی به جای نظرات کارشناسی و تحلیل های دقیق و علمی در امان بماند که نشانه مناسبی برای یک رسانه خبری حرفه ای نیست

دلیل این نقد دوستانه تحلیل برنامه صفحه دوم بی بی قارسی امروز بود که به صحبت آقای احمدی نژاد در کنفرانس دوربان دو و ترک سالن از طرف تعدادی از نمایندگان کشورهای غربی اختصاص داشت. البته من هم به عنوان میهمان به برنامه دعوت شده بودم اما شب ضبط برنامه آنقدر حالم بد شد که به هیج وجه توان شرکت در گفتگو را نداشتم. سایر کارشناسان برنامه بیشتر اعلام کردند که چرا آقای احمدی نژاد طوری صحبت کرده است که نمایندگان کشورهای غربی سالن را ترک کرده اند و تکرار همان حرف هایی که همواره در برنامه های خارج از کشور می شنویم

تحلیل من از این ماجرا البته یک تحلیل حقوقی است که با آنچه کارشناسان برنامه بی بی سی فارسی گفتند تفاوت دارد. اول اینکه موضوع کنفرانس ژنو در باره نژاد پرستی و بیشتر بازنگری برنامه عمل مصوب در کنفرانس جهانی نژاد پرستی در دوربان بوده است . در کنفرانس جهانی نژاد پرستی در دوربان مساله فلسطین و اسرائیل یکی ار محورهای اصلی بحث بود آنقدر که در اعلامیه پایانی کنفرانس گنجانده شد. اصلا دلیلی که آمریکا و اسرائیل کنفرانس ژنو را بایکوت کردند اعتراض و نگرانی از این مساله بود که مساله نژاد پرستی دولت اسرائیل دوباره مانند دوربان مورد تاکید قرار گیرد. اسرائیلی ها البته این بار آماده تر بودند. چند هفته قبل از ژنو کنفرانسی علیه نژاد پرستی برگزار کردند و اسامی بزرگ دعوت شدند که در واقع به روبارویی با کنفرانس ژنو بپردازند. می خواهم بگویم پرداختن به مساله اسرائیل در واقع یک پیش زمینه تاریخی و حتی حقوقی داشته است

دوم اینکه ترک سالن از طرف کشورهای برخی از کشورهای غربی به نظر من خلاف اصل احترام به حق آزادی بیان است که در غرب به عنوان یک ارزش کلیدی ارائه می شود. توجه کنید که تبادل نظر مخصوصا فرهنگ تحمل و گفتگو از جمله محورهای اصلی کنفرانس جهانی نژاد پرستی در دوربان بوده است. ناگفته پیداست که نمایندگان کشورها همواره با این فرض در کنفرانس های جهانی شرکت می کنند که صداهای مخالف به هر حال شنیده خواهد شد. حالا در کنفرانسی درباه نژاد پرستی رئیس جمهور کشوری از خاور میانه اعلام می کند که دولت اسرائیل یک دولت نژاد پرست است. مثل اینکه در کنفرانس های بین المللی درباه حقوق بشر نماینده آمریکا ایران به نقض گسترده حقوق بشر محکوم کند. اما اتفاقی که در ژنو می افتد بسیار متفاوت از اصول پذیرفته شده در گفتگو های بین المللی است اینکه نمایندگان کشورهایی که همواره از تجمل و مدارا می گویند سالن را ترک می کنند. از نظر حقوقی ادعایی که این نمایندگان کرده اند که صحبت رئیس جمهوری ایران ناقض حق آزادی بیان بوده است چرا که عبارات ایشان مبتنی بر نفرت بوده است را درست نمی دانم برای اینکه ا صولا موضوع کنفرانس یعنی نژاد پرستی در زبان انگلیسی بار نقرت را تلقی می کند. همینطور وقتی موضوع کنفرانس نژاد پرستی است و دولت ها برای اضهار نظر دعوت شده اند چطور می توان حق آزادی بیان دولتی را برای محکوم کردن دولت دیگر زیر سئوال برد

سوم اینکه ترک سالن از طرف نماینده کشور مخالف در تاریخ گفتگوهای بین المللی نمونه های قابل ارائه ای دارد. اخیرا به عنوان مثال رئیس جمهور ترکیه به اعتراض دادن وقت کمتر در مقایسه با وقتی که به اسرائیل داده شده بود سالن کنفرانس را ترک کرد. ولی ایشان فقط کشور خودشان را نمایندگی می کردند

البته بحث کارشناسی در این باره می تواند به موارد مشابه دیگری هم بپردازد که در حوصله این مطلب نیست. حالا به یک هیات حقوق بین الملل دانشگاهی قول داده ام که تحلیل مفصل تری بنویسم که در یکی از نشریات مرتبط انگلیسی زبان چاپ شود و اگر شد حتما اینجا هم لینکش را می گذارم